Historia wsi, parafii i kościoła

Świniarowo, Świniarzewo, Siniarzewo

Wśród najstarszych parafii na Kujawach, jest parafia pod wezwaniem św. Jakuba w Siniarzewie. Siniarzewo, wieś ta od najdawniejszych czasów, a nawet jeszcze w roku 1789, nazywała się Świniarowo lub Świniarzewo, dopiero w późniejszym czasie, przybrała współczesną nazwę Siniarzewo. Początkami swoimi sięga co najmniej połowy XIII wieku. Jeszcze przed 1261 rokiem należała do posiadłości cystersów z Lądu, co w 1280 roku zostało potwierdzone przywilejem księcia Przemysława. Parafia powstała przed 1325 rokiem i należała do archidiakonatu włocławskiego. Pierwszy drewniany kościół Siniarzewski nosił wezwanie św. Jakuba Apostoła, a do parafii w XV wieku należały jeszcze wsie Gosławice i Ujma.

Druga świątynia

Około 1400 roku stanęła nowa kolejna świątynia, natomiast jej fundatorem miał być ówczesny pleban Michał ze Służewa. Nie wiadomo czy ta budowla była wyjątkowo nietrwała, czy też pozbawiona podstawowej konserwacji, skoro w stosunkowo krótkim czasie, bo już w 1422 roku miała ulec ruinie. Odbudowano ją niebawem, bo w 1426 roku. Na przełomie XV i XVI wieku właścicielami Siniarzewa i kolatorami parafii była rodzina szlachecka Zakrzewskich, znanych na Kujawach zwolenników protestantyzmu. Głównym zaś ich przedstawicielem był Filip Zakrzewski. Pragnieniem tegoż innowiercy była likwidacja parafii i kościoła w jego posiadłościach. Jednakże nie mógł swoich zamiarów zrealizować. Wtedy na przeszkodzie stanął proboszcz Siniarzewski, kanonik kruszwicki, Mikołaj Wysocki z Wysocina, który w 1584 roku zakończył swój pracowity żywot.

Kolejna świątynia

Feliks Zakrzewski jako kolator, innowierczy dziedzic Siniarzewa, zabrał grunta plebańskie i do swoich gruntów folwarcznych włączył, granice zaorał, zaś kościół ze srebra i wszelkich ozdób okradł. Jeszcze przed 1594 rokiem sprzedał kościół właścicielowi wsi Ruszki, położonej na terenie parafii Kościelna Wieś. Ruszkowski, właściciel wsi Ruszki, który pozostał wierny religii katolickiej, przeniósł świątynię Siniarzewską do swojej posiadłości. Po upadku protestantyzmu na Kujawach, Siniarzewo przeszło w ręce szlacheckiej rodziny Umińskich. W 1642 roku, Jan Umiński, następny dziedzic, wystawił nową drewnianą świątynię, której konsekracja odbyła się w 1676 roku, a dokonał jej biskup chełmski, administrator diecezji włocławskiej, Stanisław Dąbski, pozostawiając pod danym wezwaniem św. Jakuba Apostoła.

Parafia stale pozostawała jedną z mniejszych na Kujawach i obejmowała, oprócz parafialnego Siniarzewa jeszcze wioski Ujma, Świnki, Załuskowo i Gosławice. Parafia Siniarzewo w roku 1711 otrzymała proboszcza, którym był ks. Antoni Niszewski, kanonik kruszwicki i penitencjarz włocławski, który pomimo posiadania znacznego beneficjum w kapitule kruszwickiej, na stałe w Siniarzewie rezydował i sprawował tu duszpasterstwo. Niestety sytuacja parafii co do jej przyszłości budziła niepokój. Już od lat siedemdziesiątych XVII wieku proboszczowie siniarzewscy posiadali najczęściej inne jeszcze parafie, i tam przebywali.

Obecny kościół

Od połowy XIX wieku na stałe zamieszkali proboszczowie w Siniarzewie. Pomimo, że kościół ten był stary, z roku 1642, jednak znajdował się w dobrym stanie i ciągle służył. Starano się dbać o niego, bo nawet został powiększony, mianowicie zbudowano obok świątyni jeszcze dwie kaplice. Jedna z nich była pod wezwaniem Matki Bożej, a druga św. Rocha. Nowo wybudowana kaplica była poświęcona w 1863 roku przez przebywającego wówczas w Siniarzewie proboszcza Jana Krajewskiego, który 30. IV. 1888 roku otrzymał za zasługi i pożyteczną pracę nominację na kanonika. Ksiądz Jan Krajewski, proboszcz Siniarzewski służył w tej parafii do 1900 roku. Następnym proboszczem po ks. Janie był ks. Aleksy Hoffman, który nastał tu na przełomie wieków XIX i XX. Za księdza Aleksego Hoffmana, pomimo, iż parafia była mała, bo liczyła około 1400 dusz, w latach 1914-1921 wzniesiono nowy kościół murowany, bardzo obszerny, na planie krzyża w stylu neogotyckim. Jest to budowla solidna budowana z cegły. Jednocześnie z kościołem została pobudowana plebania. Ponadto proboszcz ten wystawił wszystkie potrzebne zabudowania.

Konsekracja

Już w czerwcu 1921 roku nowa świątynia była gotowa do uroczystego poświęcenia. 28 sierpnia 1921 roku dokonał konsekracji biskup sufragan włocławski Wojciech Owczarek, nadając tej świątyni nowe wezwanie, właśnie Matki Bożej Częstochowskiej i drugie, dawne, św. Jakuba. Kościół ten służy parafii do dziś.
Okres międzywojenny
Nasza parafia w 1923 roku liczyła 1483 katolików. Odpusty obchodzono na uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej i św. Jakuba, który jest patronem parafii. Patronat i święta parafialne pozostały niezmienione. Ksiądz Hoffman ponadto rozszerzył cmentarz grzebalny, dzięki życzliwości dziedzica Czyżewskiego, który przeznaczył swoją działkę ziemi na rzecz parafii. Do parafii należały wsie: Siniarzewo, Ujma Wielka, Sinki, Gosławice, Wola Bachorna, Wólka, Adolfin, Bodzanowo. W parafii Siniarzewo istniały następujące szkoły: szkoła podstawowa w Adolfinie licząca trzy klasy, w Woli Bachornej i Ujmie Wielkiej z jedną klasą. Ponadto parafia była wyposażona w bibliotekę parafialną i szkolną, która znajdowała się w Adolfinie.

Zamordowani przez Niemców

Parafia została boleśnie dotknięta wydarzeniami z czasów początków drugiej wojny światowej. Ksiądz Aleksy Hoffman zakończył swe kapłańskie życie 10 września 1939 roku. Kiedy Niemcy opuszczali parafię, jeden z nich trzema strzałami z pistoletu zamordował kapłana. Zwłoki księdza zostały pochowane najpierw w ogrodzie przy plebanii, a potem przeniesione na parafialny cmentarz. Po zamordowaniu ks. Aleksego Hoffmana władza duchowna wyznaczyła jako duszpasterza osieroconej parafii ks. Ludwika Mikuczewskiego. 21 października 1939 roku gestapowcy znów przyjechali do Siniarzewa, aresztowali ks. Mikuczewskiego, przewieźli go do więzienia w Aleksandrowie Kujawskim, po czym wraz z innymi księżmi powiatu Nieszawskiego został rozstrzelany w Górnej Grupie i tam został pochowany. Tak więc w ciągu dwóch miesięcy wojny, ta mała parafia straciła dwóch swoich proboszczów.

Duszpasterze

Dzieje parafii byłyby niepełne, gdybyśmy nie zaakcentowali wkładu i gorliwości duszpasterzy powojennych, a byli to: ks. Jan Gajda (1945-1946), ks. Władysław Hołownia (1946-1951), ks. Roman Zięba (1951-1952), ks. Bolesław Trafalski (1952-1957), ks. Józef Frątczak (1957-1977), ks. Władysław Olejniczak (1977-1984), ks. Antoni Kurkowski (1984-1998), ks. Józef Miłek (1998-2007), ks. Tomasz Bartkowiak (2007-2024). Każdy z tych duszpasterzy na miarę swoich zdolności i możliwości troszczył się o rozwój duchowy i materialny parafii. Przykładem pamięci parafian jest modlitwa za zmarłych i żyjących byłych duszpasterzy.

Obecny proboszcz

Od 1 lipca 2024 roku w parafii duszpasterzuje ks. Julian Głowacki, który przez ostatnie dwa lata był prefektem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Wyższe Seminarium Duchowne we Włocławku ukończył w 2011 roku i 12 czerwca przyjął święcenia kapłańskie. Od 2017 roku, pracując dla ogólnopolskiego, opiniotwórczego tygodnika „Idziemy”, prowadzi diecezjalny tygodnik „Ład Boży”. Przez ostatnie dwa lata pracę redaktorską łączył z obowiązkami prefekta i wicerektora włocławskiego seminarium. Decyzją biskupa włocławskiego Krzysztofa Wętkowskiego, z dniem 30 czerwca 2024 roku, został odwołany z pracy w seminarium duchownym i mianowany z 1 lipca tego samego roku administratorem parafii w Siniarzewie, z prawami i obowiązkami proboszcza.

Przyszłość

Dzięki ogromnemu wysiłkowi wiernych i ich duszpasterzy wiele udało się zrobić. Przed parafianami Siniarzewa stają kolejne zadania. Mamy jedną nadzieję, że dzięki Bożemu błogosławieństwu i życzliwości ludzkiej, zadania te zrealizujemy.

Modlitwa

Miłosierny Boże, pokornie Cię prosimy za wstawiennictwem świętego Jakuba Apostoła, czuwaj nad nami wśród wszelkich niebezpieczeństw, abyśmy bez przeszkód szli drogą wiodącą do zbawienia. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Opracowała: Agnieszka Kamińska
Zaktualizował: ks. Julian Głowacki

Info. za zakrzewo.com.pl